για παιδιά ηλικίας από 6 έως 9 ετών

Διάρκεια εφαρμογής: 2 ώρες

Χώρος εφαρμογής: Λ.Ε.Μ.Μ.-Θ. 

Σκοπός: η γνωριμία των παιδιών με πτυχές και αξίες του παραδοσιακού μας πολιτισμού και η ευαισθητοποίησή τους στην πολιτισμική μας κληρονομιά

Στόχοι: η γνωριμία των παιδιών με τη φτερωτή και η συνειδητοποίηση της σημασίας της στην τεχνολογία των μηχανών από την προβιομηχανική εποχή έως σήμερα

Το πρόγραμμα συνδέεται με την έκθεση «Στους Μύλους της Μακεδονίας και της Θράκης: Νερόμυλοι, Νεροπρίονα, Νεροτριβές και Μαντάνια στην Παραδοσιακή Κοινωνία».

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα:
Τι είναι η Ροδούλα Φτερωτή; Ποιες είναι οι νερομηχανές; 

Η Ροδούλα Φτερωτή είναι μια ρόδα, ένας τροχός με πτερύγια. Αυτή η φτερωτή ρόδα, όταν 'μπήκε' μέσα στο τρεχούμενο νερό, άρχισε να περιστρέφεται και η κίνησή της διαρκούσε όσο το νερό έπεφτε στα φτερά της. Έτσι, περιστρεφόταν συνέχεια και …μόνη της.

Η ιστορία της φτερωτής έχει ειδικό βάρος στην εξέλιξη της τεχνολογίας, γιατί συνδέεται με τη λειτουργία της πρώτης μηχανής που παρήγαγε έργο, του νερόμυλου. Η πρώτη αυτή μηχανή ήταν νερο-μηχανή, αφού το νερό κινούσε τα φτερά της φτερωτής και αυτή (η φτερωτή) στη συνέχεια με τον άξονά της περιέστρεφε τη μυλόπετρα για το άλεσμα του σιταριού. Στην ιστορία της τεχνολογίας ο νερόμυλος σηματοδοτεί τη μετάβαση του ανθρώπου από το στάδιο των εργαλείων στο στάδιο των μηχανών.

Τόσο σημαντική αποδείχτηκε αυτή η πρώτη νερομηχανή, που αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως πρότυπο και για άλλες. Έτσι, η φτερωτή, τοποθετημένη στο νερό, δίπλα σε ένα πριόνι, έκανε το νεροπρίονο, μια νερομηχανή για την κοπή των ξύλων σε σανίδες για τις οικοδομές, δίπλα σε δυο ή τέσσερις κόπανους-σφυριά έκανε το μαντάνι, άλλη μια νερομηχανή για τη κατεργασία των μάλλινων υφαντών, κατάλληλων για ζεστά ρούχα.

Σήμερα, υπάρχουν νερομηχανές με φτερωτές; Τι άλλο είναι ένας υδροηλεκτρικός σταθμός με τον υδροστρόβιλό του;

Τα παιδιά συναισθάνονται τη δύναμη της κίνησης της φτερωτής, της φτερωτής, που για αυτά «γίνεται» η Φτερωτή Ροδούλα, που μιλά, κινείται και κινεί, στροβιλίζεται με τα φτερά της, γίνεται απτή με τη μορφή της, παίζει παιχνίδια -άλλοτε κερδίζει κι άλλοτε χάνει- κάνει κατασκευές και συνθέτει ιστορίες για μυλωνάδες, φαντάζεται… Επιπλέον, τα παιδιά αποκτούν μέσα από τις δραστηριότητες του προγράμματος και μια ακόμη πολύτιμη εμπειρία: μαθαίνουν να θέτουν σε κίνηση τις δικές τους «φτερωτές» με το μυαλό και την καρδιά…

Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος είναι υπό έκδοση. Αποτελείται από:

α. παιχνιδο-βιβλίο («Η Φτερωτή Ροδούλα και οι νερομηχανές»), 
β. οδηγίες για γονείς και εκπαιδευτικούς («Η Ροδούλα Φτερωτή και οι νερομηχανές»),
γ. φάκελο με υλικά και οδηγίες για κατασκευή μιας φτερωτής (φουρφούρι),
δ. πρόσκληση συμμετοχής σε διαγωνισμό («Κατασκεύασε τη δική σου φτερωτομηχανή»),
ε. εικονογραφημένη ιστορία για μικρούς και μεγάλους («Το όνομά μου είναι Ροδούλα Φτερωτή»),
στ. επιδαπέδιο παιχνίδι («Παθήματα μυλωνο…μαθήματα!»).  

Υλοποίηση: Βίκυ Χατζηπαραδείση

Σχεδιασμός: Φωτεινή Οικονομίδου, Βίκυ Χατζηπαραδείση