Χάλκινα Διακοσμημένα Σινιά. 2006 - 2007
Η έκθεση πρόβαλε ένα οικιακό σκεύος με πιθανή προέλευση από την εποχή του Βυζαντίου, που χρησιμοποιείται ως τις μέρες μας. Πρόκειται για το σινί, ένα χάλκινο, κυκλικό, σφυρήλατο δίσκο, που μοιάζει με ταψί, αλλά έχει μικρότερο βάθος από αυτό και χείλος γυρισμένο προς τα έξω.
Στην έκθεση παρουσιάστηκαν σινιά από τα τέλη του 17ου έως τον 20ό αιώνα, τα περισσότερα από τα οποία ανήκαν στη συλλογή του Μουσείου, ενώ τα υπόλοιπα σε φορείς και ιδιώτες. Οι αποτυπώσεις σε φυσικό μέγεθος των σχεδίων των σινιών, που συνόδευαν την έκθεση, συνέβαλαν στην εκτίμηση της διακοσμητικής τους αξίας.
Το σινί ως μαγειρικό σκεύος, ως δίσκος προσφοράς και ως τραπέζι:
Ως μαγειρικό σκεύος έπρεπε να είναι επικασσιτερωμένο (γανωμένο) για προστασία από τις οξειδώσεις του χαλκού και χρησίμευε για το ψήσιμο στεγνών τροφών στο φούρνο (πίτες, κουλουράκια κ.α.)
Ως δίσκος προσφοράς χρησίμευε για τη μεταφορά φαγητών σε γιορταστικά δείπνα, αλλά και για να ανταλλάσσονται τα δώρα του γάμου. Αποτελούσε επίσης, στο ίδιο εθιμικό πλαίσιο των δυόμισι τελευταίων αιώνων με όριο τον β' παγκόσμιο πόλεμο, το καθιερωμένο ακριβό δώρο του κουμπάρου ή του νονού προς το βαφτιστήρι του. Έτσι το σινί συνδέθηκε με έθιμα του κύκλου της ζωής και η χρήση του απέκτησε τελετουργικό χαρακτήρα.
Ως τραπέζι το σινί στηριζόταν πάνω σε μια διπλωτή βάση και ήταν πάντα διακοσμημένο, «κεντημένο», όπως έλεγαν. Το «καλό σινί», σύμβολο κοινωνικής καταξίωσης, ενίοτε ήταν ενεπίγραφο. Το σκάλισμα ενός σινιού μπορεί να ποικίλλει ως προς την τεχνική, τις μεθόδους και τη θεματολογία. Ο φυτικός διάκοσμος κυριαρχεί, ενώ συχνά απεικονίζονται σκεύη, θρησκευτικά κτίσματα και σπανίως ανθρώπινες μορφές.
Στο σινί συναντώνται δύο τεχνικές της λαϊκής παράδοσης, η χαλκευτική και η σκαλιστική, η οποία το ανέδειξε από απλό οικιακό σκεύος σε εντυπωσιακό και πολύτιμο αντικείμενο.
Σημαντικά κέντρα χαλκευτικής τέχνης, κατά την τελευταία περίοδο ακμή της, υπήρξαν τα Γιάννενα, η Μακρινίτσα, η Στεμνίτσα, το Άγιον Όρος, η Κοζάνη και ιδιαίτερα η Θεσσαλονίκη, που είχε στενούς καλλιτεχνικούς και εμπορικούς δεσμούς με την Κωνσταντινούπολη.
Η επιγραφή, δηλαδή η χάραξη στο σινί του ονόματος του ιδιοκτήτη, του δωρητή, ή μιας φράσης, εντάσσεται στο διάκοσμό του. Η συνηθισμένη θέση της είναι στο χείλος του σινιού ή στην περιφέρειά του. Στα σινιά της έκθεσης υπάρχουν επιγραφές ελληνικές, αρμενικές και αραβικές.
Η έκθεση μεταφέρθηκε στο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο και Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Κοζάνης
φυλλάδιο έκθεσης 
Follow us 
