Επιστημονικός υπεύθυνος: Κωνσταντίνος Κεφαλάς

Στην έκθεση παρουσιάστηκαν όψεις της κοινωνικής ζωής και του υλικού πολιτισμού της νομαδικής φυλής των Σαρακατσάνων. Στις επτά αίθουσες-θεματικές ενότητες της έκθεσης παρουσιάστηκαν η νομαδική ζωή των Σαρακατσάνων με τις εποχικές μετακινήσεις (χειμαδιά, ξεκαλοκαιριά), έθιμα γάμου, η ανδρική και γυναικεία ενδυμασία με ειδική αναφορά στις γυναικείες ποδιές («παναούλες») και οι ασχολίες των ανδρών και των γυναικών: ποιμνιοβοσκή, ξυλογλυπτική, υφαντική, στήσιμο καλυβιού. Σε ξεχωριστή ενότητα οι επισκέπτες μπορούσαν να πληροφορηθούν για  την κυριότερη ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση βιβλιογραφία σχετικά με τη ζωή και την τέχνη των Σαρακατσάνων.

Στο εκθεσιακό υλικό περιλαμβάνονταν:

Α. Φορεσιές

Ανδρικές και γυναικείες φορεσιές, που αποτελούν μοναδικά δείγματα στον ελλαδικό χώρο: βαριές, φτιαγμένες από μάλλινο χειροποίητο υφαντό και με χαρακτηριστική γεωμετρική διακόσμηση.

Β. Ποδιές

Η σαρακατσάνικη ποδιά αποτελεί χαρακτηριστικό ένδυμα της γυναικείας φορεσιάς. Η Σαρακατσάνα βάζει όλη της την τέχνη στο ένδυμα αυτό. Οι ποδιές των Σαρακατσάνων της Θράκης σε σχήμα τραπεζίου, γνωστές με το όνομα «παναούλες», αποτελούν αληθινά έργα τέχνης.

Γ. Ξυλόγλυπτα

Τα ξυλόγλυπτα αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα της σαρακατσάνικης τέχνης. Τα πιο περίτεχνα είναι οι ρόκες, οι κλίτσες και τα σφοντύλια. Τα ξύλινα οικιακά σκεύη των Σαρακατσάνων είναι έργα υπομονής και μιας έμφυτης αίσθησης του μέτρου στη φόρμα.

Δ. Σαρακατσάνικη καλύβα

Στην αναπαράσταση του σαρακατσάνικου καλυβιού, που στήθηκε από τους ίδιους τους Σαρακατσάνους με όλο του τον εξοπλισμό, παρουσιάστηκαν οι πατροπαράδοτες τεχνικές στησίματος της πρωτόγονης και πρόχειρης αυτής κατοικίας, που είναι ολόκληρη φτιαγμένη από κορμούς, κλαδιά και φυλλώματα, χωρίς το παραμικρό μεταλλικό στοιχείο.

Ο ομώνυμος κατάλογος με ένθετο φυλλάδιο που αναφέρεται στη βιβλιογραφία για τους Σαρακατσάνους έχει εξαντληθεί.