Αρχείο εκπαιδευτικών προγραμμάτων
Τα Σαρακατσάνικα Παιχνίδια, 1997, στο πλαίσιο του προγράμματος 'ΜΕΛΙΝΑ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ'
για παιδιά ηλικίας από 7 έως 8 ετών.
Το πρόγραμμα με μικρές τροποποιήσεις μπορεί να εφαρμοστεί και σε παιδιά ηλικίας 6 ετών.
Διάρκεια εφαρμογής: μία ώρα Χ 30 ημέρες
Χώρος εφαρμογής: Σχολείο. Προτείνονται επισκέψεις στο Λαογραφικό Μουσείο, το Μουσείο Σαρακατσάνων Σερρών ή σε τοπικές συλλογές με σαρακατσάνικα αντικείμενα.
Σκοπός: η γνωριμία των παιδιών με πτυχές και αξίες του παραδοσιακού μας πολιτισμού και η ευαισθητοποίησή τους στην πολιτισμική μας κληρονομιά
Στόχοι: Η γνωριμία των παιδιών με τα σαρακατσάνικα παιχνίδια, που πολλά από αυτά είναι και πανελλήνια παραδοσιακά παιχνίδια. Επιπλέον, η ενθάρρυνσή τους για ψυχαγωγία με παιχνίδια-δημιουργήματα δικά τους, κατασκευασμένα από υλικά του περιβάλλοντός τους.
Η εφαρμογή του προγράμματος βασίζεται σε σχέδιο εργασίας με θέμα τα Σαρακατσάνικα Παιχνίδια και υποστηρίζεται από εκπαιδευτικό υλικό, που διατίθεται από το Πωλητήριο του Λ.Ε.Μ.Μ.-Θ. Αναλυτικά το υλικό αποτελείται από:
α. βιβλίο του μαθητή («Ένα σακούλι Σαρακατσάνικα Παιχνίδια»),
β. βιβλίο-οδηγό του δασκάλου («Τα Σαρακατσάνικα Παιχνίδια»),
γ. παιδαγωγικά παιχνίδια (χαρτοχειροτεχνίες, κατασκευές πάνινων παιχνιδιών),
δ. κασέτα ήχου με τραγούδια.
Επιμέλεια: Φωτεινή Οικονομίδου-Μπότσιου
Κείμενα: Ρένα Μπότσιου
Εικονογράφηση: Ζήσης Σκαμπάλης
Διασκευές παραμυθιών: Αίγλη Μπρούσκου
Μουσική: Γιάννης Χουλιάρας
Τραγούδι: Κατερίνα Ναούμ, Ρένα Φραγκιαδάκη, Χρυσούλα Γούδα
Φωτογραφίες: Γιάννης Παπανικολάου
Λίγα λόγια για το πρόγραμμα: Από «Ένα σακούλι Σαρακατσάνικα Παιχνίδια» τα παιδιά …βγάζουν μια τριάρα, μπάλες, κούκλες -νυφούλες και μωρά- μια φλογέρα, αλλά και πέτρες και ξυλάκια και πανάκια υφασμένα στον αργαλειό, όλα από υλικά της φύσης, παιχνίδια καμωμένα από τα χέρια τους ή από τα χέρια των γονιών τους. Από το σακούλι «βγαίνουν» και άλλα παιχνίδια-σκανταλιές και παιχνίδια που παίζονται χωρίς ενδιάμεσα αντικείμενα (αθύρματα), τα περισσότερα ομαδικά ή παιχνίδια-αθλήματα, κι ακόμη βγαίνουν παιχνίδια που για τα παιδιά είναι μόνο παιχνίδια, ενώ για τους μεγάλους είναι εργαλεία δουλειάς, όπως μια ρόκα κι ένα αδράχτι με σφοντύλι για το γνέσιμο του μαλλιού... Μέσα από αυτά …τα παιχνίδια τα παιδιά μάθαιναν τους ρόλους τους και τον καταμερισμό εργασίας του άντρα και της γυναίκας…
Με κατασκευές, ζωγραφιές, με παιχνίδια ατομικά και ομαδικά, με παραμύθια και τραγούδια, τα παιδιά μεταφέρονται σε έναν κόσμο, όπου δεν έχουν ανάγκη τα μηχανοποιημένα και ηλεκτροκίνητα παιχνίδια.
Το πρόγραμμα εφαρμόζεται κυρίως στο σχολείο Ένα μέρος από τις δραστηριότητές του μπορεί να καλυφθεί με την επίσκεψη των παιδιών στο Μουσείο, μετά από συνεννόηση των εκπαιδευτικών με το Λ.Ε.Μ.Μ.-Θ.
Σχεδιασμός -Εφαρμογή: Φωτεινή Οικονομίδου